محمدعلی مقامی ( جمعه 88/6/6 :: ساعت 2:22 عصر)
به نام خدا
آلرژی چشم
منبع:سایت مقالات علمی ایران
آلرژی چشم در عدهی کثیری در فصل تابستان و در بعضی افراد در تمام فصول باعث آزار آنها میشود.
تشخیص، تعیین و درمان آلرژی را همه میدانیم اما در شکل کامل بالینی روی یک یا ? علامت کلیدی مکث میکنیم در یک بیمار آلرژی به معنای خارش به تنهایی نیست بلکه به عنوان یک راهنمای تشخیصی بوده و سایر نشانهها و علائم و درمان صحیح آنها و نه فقط خارش اهمیت دارد.
? خارش:
خارش از نشانههای اصلی آلرژی بوده و در اثر تماس آلرژن با ملتحمه در شخص حساس سبب دگرانالاسیون ماست سلها میگردد.
این ماست سلها از خود هیستامین آزاد کرده و به طرف گیرندههای هیستامینی که روی سلولهای عصبی قرارداشته رفته و در نتیجه سبب خارش میگردند.
بیماران دارای چشم خشک از تحریک چشم شکایت دارند که افتراق آن از خارش واقعی ناشی از آلرژی به وسیلهی سوزش و تیر کشیدن است. در حقیقت مالشچشمهای آلرژیک به وسیلهی دستان بیمار سبب دگرانولاسیون بیشتر ماست سلها میگردد، مالشچشم سبب خارش بیشتر چشم میشود که خود سبب افزایش تمایل به مالیدن چشم میگردد.
? قرمزی:
قرمزی همراه با خارش ناشی از آلرژی به علت آزاد شدن ماستسلها در جریان واکنش حساسیتی دیده میشود. هیستامین سبب ترکیب و فعال شدن گیرندهها روی سلولهای آندوتلیوم عروقی میگردد.
عروق خونی کوچک گشاد شده سبب تشدید جریان خون شده و به علاوه نشت عروقی شدت یافته و به نسوج اطراف پخش میشود. نوع قرمزی رنگ نشانهی بیماری خاص خود است. ورم ملتحمه آلرژیک تمایل به انتهای صورت دارد در حالی که UKC (ورم ملتحمهی بهاره) تمایل به قرمزی بیشتری دارد. شکل قرمزی و محل آن نیز در چشم خشک از نظر کمک به تشخیص مفید است.
? کیموزیس و ورم پلک:
نتیجهی افزایش جریان مایع از عروق خونی همراه با افزایش اکسوداسیون مایع به نسوج اطراف است. هیستامین از علل اولیهی این تغییرات بوده و شامل وازودیلاتاسیون (اتساع عروقی) افزایش جریان خون و افزایش نشت عروقی است.
تغییرات نشت یکی از توانائیهای هیستامین است که سلولهای آندوتلیوم دیوارهی عروقی در امتداد دیوارهی عروقی سبب شکستگی اتصال سلولی میگردند.
با این فاصلهیی که بین سلولها اتفاق میافتد حجم زیادی از پلاسما سبب تشدید اثر مسدود کننده میشود.
هیستامین رل اول را داشته اما سایرمدیاتورها تأثیر شاخص در ادم دارند که شامل سیتوکینها بوده که از ماست سلها آزاد شده و سبب تسهیل مهاجرت سلولهای التهابی گردیده و همچنین پروستاگلاندینها که در کیموزیس chemosis دخالت دارند.
هم ادم و هم کیموزیس ناشی از ورم بوده ولی در بافتها به صورت متفاوت ظاهر میشوند.
معمولاً یک مدیاتور ساده نمیتواند علائم آلرژی ایجاد کند و باید با کمک سایر عوامل، رها شدن مدیاتورهای مختلف را با تثبیت ماست سلها جویا شویم.
? درمان:
هدف از درمان تسکین نشانههای اضافی آلرژی بوده و نباید فقط منحصر به گیرندههای آنتاگونیست هیستامینباشد. اما باید سبب تثبیت ماست سلها گردد، به طوری که از آزاد شدن هیستامین و سایر عوامل عروقی و مدیاتورهای پیش آلرژی جلوگیری کند.
فقط یک داروی چشمی چند منظوره قادر به درمان علائم و نشانههای ورم ملتحمهی آلرژیک است به نام پاتانول (olopatadine). سایر داروها مثل کتوتیفن، زادیتور و غیره تنها نشانههای خارش را بر طرف میکنند.
? اولوپاتادین:
در یک بررسی دو سو کور و کنترل شده با پلاسبو در مقایسهی آن با Epinastine، ارزیابی کاهش خارش قرمزی و کیموزیس بررسی شد.
قرمزی در ? بستر عروقی ملتحمهیی و سیلیری، اپی اسکلرال بررسی شد چشمها به مدت ? دقیقه در معرض آلرژن قرار گرفته و از مصرف دارو خودداری شد. ارزیابی پس از ?? تا ?? و ?? دقیقه انجام شد. بیماریکه تحت درمان با پاتانول قرار گرفته بود به مراتب از نظر قرمزی اپی اسکلرال و سیلیری و ملتحمهیی به نسبت انکه با اپی ناستین درمان شده بود کمتر بود (???/?P<) در واقع پس از ?? دقیقه هیچگونه تفاوت مشخصی بین پلاسبو و اپی ناستین از نظر کاهش قرمزی وجود نداشت.
کیموزیس هم به طور مشخصی در چشمان تحت درمان با پاتانول کمتر بود. کیموزیس هم در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت دوز مشابهی از دارو داده شد.
در یک چشم اولوپاتادین و در چشم دیگر پلاسبو تجویز شد. پس از ?? دقیقه در معرض آلرژن قرارگرفت، کیموزیس اندازهگیری شد، کیموزیس به طور مشخص در چشم تحت درمان با اولوپاتادین کمتر بود (??/?P<) اولوپاتادین پیشگیری کننده کاملاً مشخص از نظر ورم پلک در مقایسه با دارونما بوده هم به صورت سابژکتیو و هم به صورت ابژکتیو.
این بررسی نشان میدهد که ورم پلک به طور مشخصی با درمان با اولوپاتادین در مقایسه به پلاسبو اداره شده است. همچنین به رغم این نتایج، بعضی محققان معتقدند که تثبیت کنندهی واقعی ماست سلها وجود ندارد.
به صورت invivoوinvitro ، ماست سلها با اولوپاتادین تثبیت میشوند.
علائم و نشانههای آلرژی همانند خارش، کیموزیس و قرمزی و ورم پلک را برطرف میسازند.
در مطالعه invivo با استفاده از ملتحمهی انسانی سلولهای ماست، دوز پیشگیری کننده از نظر تجمع ماست سلها همانند آزاد شدن هیستامین بود.
بررسی انسانی بالینی با دوز بالای آلرژن ازنظر ایجاد واکنشهای زودرس و تأخیری، کاهش شدید مدیاتورهای آلرژیک (هیستامین، نوتروفیل، ائوزینوفیل، لنفوسیت و ICAMI) در افرادی که اولوپاتادین دریافت کردهاند را نشان داده است.
این کاهش همراه با کاهش تخفیف علائم چشمی مانند خارش و قرمزی در این افراد است.
مادهیی که تثبیت کنندهی ماست سلها باشد سبب کنترل علائم و نشانههای ورم ملتحمه آلرژیک می شود.
منبع:
دکتر محمد حسین کوچک زاده
چشم
هفته نامه پزشکی امروز